Ünlü sihirbaz James Randi, The Amazing Randi (İnanılmaz Sihirbaz) olarak da bilinirken, hilekarların ve şarlatanların avcısı olarak da biliniyor. 1928 yılında Kanada’da doğmuştur. Çocukken ailesi sihirbazlık gösterisine götürüyor ve gösteride sihirbazın kadını havaya kaldırıyor olmasına hayran kalıyor. Kendi sözleri ile anlatıyor ” O an nasıl yaptığını düşünürken, anlamıştım ki yapmak istediğim şey bu. Zaten liseyi bitirdiğim gibi sirke gittim bir daha da geri asla dönmedim.
Bilgisi ve ünü arttıkça kendine yeni hedefler koydu. Hedefler bittikçe kendine geçilmesi imkansız hedefleri koydu ve Houdini’nin rekorlarına göz dikti. Her ne kadar hedef olarak Houdini’nin rekolarını geçmeye çalışmış olsa da ondan çok etkilenmişti. Gösterilerinin içinde şelaleye sarkıtılmışken iplerini çözmek, 20 seyircinin bağladığı iplerden kurtulmak ve suyun altındaki demir hapisten kaçmak gibi gösteriler yaptı. James Randi sonunda Houdini’nin bir kaç rekorunu kırmıştı ve en zor gösterilerinden birini yapmaya hazırlandı. 20 dakika içinde demir süt kabından kurtulmaya çalışacaktı ve başaramadı. Kendisi şöyle anlatıyor o anları: ” İçeri girdim ve kaçmaya çalışırken bir ses duydum, sesi duyduğum anda anladım ki bir şeyler yanlış gitti ve anladım ki bu sefer yapamayacağım ama şunu da biliyordum ki, korkup çıldırırsam buradan sağ çıkmam imkansızdı. Artık 55 yaşındaydım ve benim bu işten emekli olma vaktim gelmişti.” 20 dakika sonunda çıkardıklarında direk hastaneye götürdüler. Randi’nin son gösterisi buydu.
Teaching of Carlos
Kendisinin şarlatanların foyasını ortaya çıkardığı dönemi bundan sonra başlıyor. İnsanların parasının ve umutlarının parapsikolojik safsatalar ile sömürülmesine karşı onlarca faaliyette bulundu. James Randi’nin en ünlü olayları hakkında konuşalım biraz.
Avusturalya’da televizyon kanalları fazladan reyting için parapsikolojik becerilere sahip olduğu iddia edilen insanları ekranlara çıkarıyorlardı. James Randi’nin bir arkadaşıda bu durumun insanların sömürüsü için kullanılmasından rahatsız olup Randi’den yardım istiyor.
Avusturalya’da olan olay şarlatanların, insanların reenkarnasyon ile kaç yıldır yaşadığını ve eskiden kimler olduklarını bildiklerini iddia ettiler ve bunun sayesinde insanları sömürüyorlardı. Randi ise şöyle söyledi “Bunun yanlış olduğunu kanıtlayamayız onlar da doğru olduğunu kanıtlayamaz ama ben insanların neden bunlara normalden fazla güvendiğini biliyorum. İzleyiciler televizyonda gözüken şeyleri araştırılmış ve doğru olmasa çıkarılmaz olarak görüyor.”
Bunun üzerine Jose Alvarez diye Meksikalı bir genci Carlos adıyla tanıtmak için hazırlıklara başlıyorlar. Sahte gazete küpürleri, röportajlar ve videolar hazırlanıyor. Randi, Jose Alvarez’e nasıl davranması ve insanları nasıl kandırabileceği üzerine dersler veriyor. Carlos, Avusturalya’daki televizyon programlarına başvurmaya başlıyor ve cv olarak James Randi’nin hazırladığı sahte dosyaları veriyor. Jose Alvarez kendini, medyaya yüzyıllar önce yaşamış birinin tekrar doğumu olarak tanıttı. Randi, yazan numaraları arasalardı bile anlayacaklardı sahte olduğunu ama kimsenin sorgulamaya niyeti olmadığını söylüyor. Reyting sevdalıları her ne kadar iyi eğitimli veya akıllı olsalar da insanlara bunları sunma isteklerinden geri kalmıyordu. Uzun bir televizyon maratonunun ardından Carlos, aslında Carlos olmadığını ve ne yaptıklarını canlı yayında itiraf etti.
Uri Geller
Uri Geller, kendini bilimsel olarak kanıtlanmış metal bükücüsü olarak tanıtıyordu. Televizyonda kaşık bükerek, bozuk saati “work work” diyerek çalıştırması gibi şovlar ile aşırı fazla para kazandığı gibi üstüne büyük bir kitleye de hitap ediyordu. Uri Geller’ın diğer şarlatanlardan en büyük farkı bilim adamları tarafından onaylandığını iddia etmesiydi. James Randi ile yolları bir Talkshow sunucusunun Randi’yi arayıp “Nasıl foyasını ortaya çıkarabilirim?” demesi üzerine kesişiyor. Randi kaşığını değiştirin diyor ve Geller, kaşığı bükemiyor. Tabi bahanesi o gün gücünün yanında olmaması. Randi bu işin peşini bırakmıyor ve yaklaşık 1 yıl boyunca onun çıktığı programlara çıkarak yaptıklarını yapıyor ve insanlara bunun yapılabilir olduğunu gösteriyor. Uri Geller, Randi’ye dava açıyor ve davayı kaybediyor. Kaybettiği için tüm masrafları Geller ödüyor.
1 Milyon Dolar Ödül
Randi’nin, 1964 yılında tek tek uğraşmak yerine gerçekten parapsikolojik bir yeteneği olan bunu bilimsel veriler ile kanıtlayabilen kişilere vereceğini açıkladığı ödüldür. 1000 dolar ile başlattı. Geçen zaman ve bağışlar ile birlikte tam 1 milyon dolarlık bir ödül olarak günümüze ulaştı. 51 yıl boyunca kimse kazanamayınca James Randi, bu ödülü 2015 yılında iptal etti.
James Randi Egitim Vakfı
Randi tarafından 1996 yılında insanları, kendini paranormal güçleri olduğunu iddia eden insanlardan korumak için kuruldu. Buraya tıklayarak vakıfa ulaşabilirsiniz. James Randi 2015 yılına kadar bu kurum çatısı altında çalıştı.
Hayatını alıştığımız eğitimden farklı da olsa eğitime adamış bir isimdir James Randi. 21 Ekim 2020 yılında aramızdan ayrılmıştır. Sizlere onu araştırırken izlediğim bir belgeselin linkini bırakmak ve o belgeselden çok güzel bir söz ile veda etmek istiyorum.
İnsanlar inanmak istedikleri şeylere inandıklarını düşünürler aslında ihtiyaç duydukları şeylere inanırlar.
Share on facebook
Facebook
Share on twitter
Twitter
Share on whatsapp
WhatsApp
